Deze Protestantse kerk is een Waterstaatskerk. Dit is de benaming voor alle Nederlandse kerkgebouwen die tussen 1824 en 1875 onder toezicht van ingenieurs van Rijkswaterstaat werden gebouwd. Zoals veel waterstaatskerken is de Dorpskerk gebouwd in neoclassicistische stijl, met het typerende klokkentorentje in de nok. De protestantse politicus Baron Willem Gerard Brantsen van de Zijp heeft een grote rol gespeeld bij de stichting van deze kerk. Hij doneerde een groot deel van zijn gronden. Met zijn steun kwam er een kerk met pastorie en kerkhof en een christelijke school. Op 5 december 1869 werd de kerk ingewijd, zo staat op de stichtingssteen in het portaal . Bij de opening schonk Baron Brantsen de kerkelijke gemeente ook een klok en een doopvont. De klok is gemaakt door de nog steeds bestaande firma PRÊTRE et Fils uit de Vogezen. De pastorie naast de kerk was klaar in 1870, het schuin achter de pastorie gelegen koetshuis annex paardenstal werd in 1880 toegevoegd.
De kerk werd in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd. Op 25 september 1944 voerden de geallieerden een bombardement uit op Duits afweergeschut in Schaarsbergen. Afzwaaiende bommen raakten helaas ook de Dorpskerk van Schaarsbergen. Op dat moment waren in de kerk evacués uit Arnhem aanwezig. Vier van hen kwamen om en een onbekend aantal mensen raakte gewond. De kerk raakte beschadigd (het dak ging eraf) maar kon na de oorlog gerestaureerd worden. Een plaquette aan de kerkmuur, 80 jaar na het bombardement onthuld, herinnert aan deze tragische gebeurtenis. De buitenkant van de kerk is een gemeentelijk monument. Dat geldt niet voor de binnenkant. Het kerkgebouw is in de loop van de tijd verschillende keren verbouwd en opgeknapt. In 1992 werd het mooie orgel geplaatst. Dit werd in 1865 voor de Hervormde Kerk in Diemerbrug gebouwd door de firma Flaes en Bruintjes. De drie kleurrijke glas-in-loodramen, geplaatst in 2018, zijn een blikvanger in het verder sobere interieur. De dansende en musicerende jongeren die afgebeeld worden vertellen over psalm 150. De ramen dateren uit 1964. Ze werden gemaakt door Gunhild Kristensen voor het Reformatorisch College Blaucapel in Tuindorp, Utrecht. Het verhaal gaat dat het bestuur van de school niet onverdeeld enthousiast was over deze dansende jonge mensen. Wellicht hadden de bestuursleden liever afbeeldingen van biddende jongeren gezien. Een leuk weetje is dat Gunhild de achterkleindochter was van dominee O.G. Heldring die de kerk in 1869 inwijdde. Zijn portret hangt in de consistoriekamer. In alle opzichten is er veel veranderd sinds zijn tijd.
